Voorkom onnodige bederving van voedsel in de koelkast
2 februari 2022 Veel koelkasten zijn goed afgesteld, maar twee derde van de Nederlanders weet niet wat de ideale temperatuur in hun koelkast is, zo blijkt uit onderzoek van het Voedingscentrum. Acht tips om voedselverspilling en -vergiftiging te voorkomen.
Het Voedingscentrum stelde 1.020 Nederlanders vragen over hun koelkast. Nog geen derde van de ondervraagden bleek te weten wat de ideale koelkasttemperatuur is. Een deel van hen – 536 om precies te zijn – kreeg een thermometer opgestuurd om thuis een meting te doen. Gemiddeld bedroeg de temperatuur 5,6 graden Celsius, terwijl 4 graden ideaal is.
Het advies om juist 4 graden aan te houden, is er niet voor niets, legt Wieke van der Vossen, expert voedselveiligheid van het Voedingscentrum uit. “Als je 5 graden meet, is dat niet zo’n ramp. Maar vanaf 7, 8 of 9 graden gaan bacteriën harder groeien.”
Het is niet bekend hoeveel mensen jaarlijks ziek worden door een te warme koelkast. Maar in totaal lopen rond de 650.000 Nederlanders per jaar een voedselvergiftiging op, aldus Van der Vossen. “Dat kan verschillende oorzaken hebben. Het kan ook komen doordat je vers vlees snijdt, je handen niet wast en vervolgens je tomaat aanraakt.”
Voor kwetsbare mensen is die 4 graden extra belangrijk, want bijvoorbeeld listeria is gevaarlijk voor ouderen, zwangeren, heel jonge kinderen en mensen die al ziek zijn. “Die bacterie kan groeien in de koelkast, maar bij 7 graden veel harder dan bij 4 graden.”
Ideale temperatuur in je koelkast
Het is niet nodig om de temperatuur onder de 4 graden te brengen, aldus Van der Vossen. “Naast dat veel mensen dat te koud vinden, kun je dan last krijgen van aanvriezing in je koelkast.” Wil je zeker weten wat de temperatuur is en niet blind varen op wat je koelkast zelf aangeeft: schaf dan een koelkastthermometer aan. Dat kost maar enkele euro’s, maar dan weet je wel of koelkast koud genoeg is.
De juiste temperatuur is ook belangrijk om voedselverspilling tegen te gaan, vult Van der Vossen aan. Je eten en drinken blijf langer goed in de juiste omstandigheden.
Tips om voedselbederf tegen te gaan
- Laat de deur niet te lang openstaan om te voorkomen dat de inhoud van je koelkast te warm wordt. Sluit de deur van de koelkast snel na het openen en zet je pak of pot na gebruik snel terug. Bereken maar eens hoe vaak je koelkastdeur openstaat, voegt schoonmaakexpert Marja Middeldorp – bekend van tv-programma Hoe schoon is jouw huis? – daaraan toe. “Misschien wel twintig keer per dag en tien seconden per keer. Elke keer moet die koelkast hard werken om weer koud te worden.”
- Let op waar je je eten en drinken neerzet. “Warme lucht stijgt op, dat kan wel 3 graden schelen”, aldus Van der Vossen. “Zet daarom verse vis en vers vlees op de onderste plank, boven de groentelade. Net als restjes. Drank en sauzen kunnen bovenin. Kaas kan in het midden.
- Bewaar eieren in de koelkast om ze langer vers te houden. “Als je ze in het doosje bewaart, drogen ze niet uit en blijven ze nog langer goed”, zegt de voedselveiligheidsexpert. Eieren zijn wel gevoelig.”
- Pas ook op met restjes die je bewaart, waarschuwt Middeldorp. Laat ze helemaal afkoelen en doe ze pas daarna in de koelkast. “Ik doe het altijd op het balkon of in de tuin met een deksel op de pan”, tipt de schoonmaakexpert. “Je andere voeding lijdt eronder als je dat niet doet. Niet je flesje bier, maar wel de vleeswaren – rosbief of ander rood vlees – hebben last van de temperatuurverhoging. De motor krijgt de koelkast niet meteen in balans.”
- Nog iets om in de gaten te houden: proef niet met een gebruikte lepel van de zelfgemaakte soep die staat af te koelen en je straks in de koelkast wil bewaren. “Hele volksstammen doen dat. Daar kan je soep zuur van worden.”
- Het is beter om vaker naar de winkel te gaan dan dat je je koelkast volstopt voor een hele week, adviseert Middeldorp. “De producten gaan in kwaliteit achteruit in je koelkast.”
- Dek geopende pakken, blikken of potten in je koelkast af, al is het maar voor de geuren die ook bij je andere voeding terechtkomen, zegt Middeldorp. “En hou de houdbaarheidsdata in de gaten.”
- En een laatste tip om een stuk kaas langer goed te houden: “Stop twee suikerklontjes in de verpakking. Die nemen het vocht op waardoor je minder snel schimmel krijgt.”
